Capdulh deu Haut Aussau, Laruntz qu’ei famós desempuish qui apareishó lo torisme termau au sègle XIXau e qui arribèn un sarròt d’artistas e escrivans. La soa hèsta annau Noste Dama lo 15 d’agost qu’ei particularament remarcabla.
La missa
La gran missa d’Assompcion que hè vàler las personas qui pòrtan los vestits tradicionaus. Que’s plaçan dens lo còr : los òmis dab los pantelons, las cauças e la braca vèsta escarlata, las hemnas amantoladas deu capulet de seda arroja. Generaument, los cantics tradicionaus o recents que i son cantats naturaument en polifonia.
Lo bal
Un còp la ceremonia religiosa acabada, un cortègi davantejat peus musicaires qui soan aires de passacarrèra que s’agerga suu pati de la glèisa (Lundi). Aqueth seguici que trauca la plaça de cap tau taulèr(l’empont quilhat quauque còp sus barricas, suu quau prenen plaça los musicaires e a l’entorn deu quau e’s hican los dançaires). Lo bal que comença alavetz segon un ordi plan establit, ubèrt peu hòrt solemne branlo baish (Lo branlo) qui n’ei pas dançat qu’un còp. Un saut (Monenh) dançat peus gojats, quauque còp, los conscrits, puish un branlo airejant (Lo branlo d'Aussau) que segueishen. La demora deu bal que hè a còp passat entre seguidas de branlos e sauts.
Aperitiu e disnar
Lo bal qu’ei seguit d’un aperitiu deus longs. Purmèr, la comuna qu’auhereish un vin d’aunor devath las halas. Aquí lo purmèr estanc d’un dia deus longs mercat per la polifonia (Diu d'aqueras montanhetas). Que sia en escabòts d’amics o tots amassas, cadun qu’exprimeish lo bonur de s’arretrobar e l’identitat de la vath per un sarròt de cantas de taula. Après, los cantaires deu vilatge e los vienguts de la vath tota que prenen lo camin deus estanguets de la plaça e, de tard en la vrespada, a l’aperet arrepicat de las cosinèras, que s’encaminan de cap tau sopar de hèsta on la polifonia ne s’esvalisa pas. Laruntz que vad aqueth dia lo capdulh deu País de las cantas.(Ah que l'amour...)
Passacarrèra
Lo vrèspe qu’ei marcat per un passacarrèra qui remplaça la procession vesperau de la Verge deishada en las annadas 60 après lo Concili Vatican II, procession qui la soca e pujava a las processions votivas ordenadas per Loís XIII.
Au parat deu passacarrèra, los membres deus barris que’s juntan sus la plaça centrau en tot cantar. Que hèn lo passèri lo temps taus musicaires d’interpretar ua estròfa de canta (Au reng deus bienuros). Alavetz, los cantaires que s’estangan en formar un cerc, que barran la carrèra en cantar ua estròfa puish que tornan har lo seguici en musica.